قند خون (Blood Glucose Level)، اندازه گلوکز موجود در خون انسان یا حیوان است. بدن انسان قادر است تا از طریق عمل هموستاز میزان قند خون را کنترل کند.
تست قند خون خانگی روش ایمن و مقرون به صرفه ای برای بررسی قند دیابتی ها قبل از ایجاد مشکلات بیشتر است. مفید است, چون دیابت همیشه باعث بروز علائم بخصوص در مراحل اولیه نمی شود. برای افرادی که قبلاً مبتلا به دیابت هستند, آزمایش قند خون ساده برای آن ها ضروری است ؛ تست قند خون خانگی می تواند با جلوگیری از پیچیدگی های قند خون بالا, نجات دهنده باشد. عوارض دیابت می تواند شامل بیماری های قلبی – عروقی, مشکلات کلیوی و آسیب های عصبی باشد.
مقادیر قند خون برای افراد مبتلا به قند خون
قند خون ناشتا: ۷۰ تا ۱۳۰ میلی‌گرم در دسی لیتر (۳/۹ تا ۷/۲ میلی‌مول بر لیتر)
– قند خون پس از وعده غذایی: کمتر از ۱۸۰ میلی‌گرم در دسی لیتر (۱۰ میلی‌مول بر لیتر)
– قند خون ۲ ساعت پس از صرف غذا: کمتر از ۱۴۰ میلی‌گرم در دسی لیتر (۷/۸ میلی‌مول بر لیتر)
قند خون ۲ ساعت بعد از صرف غذا در فرد عادی باید کمتر از ۱۲۰ میلی‌گرم در دسی لیتر (۶/۶ میلی‌مول بر لیتر) باشد، ولی هدف مطلوب در بیماران دیابتی این است که این قند خون به کمتر از ۱۴۰ میلی‌گرم در دسی لیتر برسد. (۷/۸ میلی‌مول بر لیتر)
چگونه میتوان قند خون را تست کرد
نظارت بر قند خون خانگی نشان می دهد که بدن چگونه گلوکز را پردازش می کند ؛ یک کیت قند خون خانگی نوارهای تست گلوکز است که این نوارها به دستگاه امکان تشخیص سطح گلوکز خون را می دهند. افراد نمونه خون خود را با یک لنست, یا سوزن کوچک به دست می آورند برای دقیق ترین آزمایش, افراد باید ثبت غذا را نگه دارند و به دنبال روند خواندن قند خون خود باشند.
یک مطالعه قند خون بالا نشان می دهد که افراد از مصرف غذاهایی با میزان کربوهیدرات بالا، بدن آن ها بعد از غذا خوردن قند خون را با موفقیت کاهش نمی دهد ؛ قبل از تست, افراد باید دفترچه راهنمای کنترل قند خون و نوارهای تست را بخوانند.
بسیاری از دستگاه های خانگی قند خون به روش های مختلفی کار می کنند در اغلب موارد, افراد باید قبل از خواندن فقط نوارهای آزمایشی را وارد مانیتور کنند و بعد از مشورت با یک پزشک درباره برنامه تست درست،تکرار مهم است, فرد می تواند این مراحل را دنبال کند:
-قبل از انجام تست, دست ها را بشویید و خشک کنید.
-برخی روش ها توصیه می کنند منطقه تست با یک تکه پنبه از الکل پاک سازی شود.
بقیه فقط شستن با آب گرم و صابون توصیه می کنند. با هر کدام, دقت کنید که منطقه قبل از گرفتن یک نمونه خشک باشد.
-برخی از تست کننده های قند خون به آزمایش روی بازو یا ناحیه حساس بدن امکان می دهند. تغییرات سریع قند خون ممکن است در نواحی حساس کم تر نباشد. معمولاً هنگام تغییرات سریع قند خون, انگشت بهترین قسمت بدن است.
-هنگام آزمایش , از کنار انگشت استفاده کنید و انگشتان مختلف را در هر مورد آزمایش کنید.
اغلب کاربران به کاربر اجازه می دهند تا عمق نفوذ آن ها به پوست را تعیین کند.
افراد با پوست ضخیم و یا خشک تر باید نفوذ بیشتری داشته باشند.
-قبل از خم کردن انگشت, موقعیت را در برابر سطح جامد قرار دهید. سوزن را کحمک و اما نه به زور در انگشت اعمال کنید.
-انگشت را به آرامی فشار دهید و آن را در سطح قفسه سینه نگه دارید و اجازه دهید قطره خون روی نوار تست جاری شود.
-یادداشت و ثبت میزان قند خون را پس از هر آزمایش نگهدارید.
-برخی افراد مبتلا به دیابت از آزمایش خون دیگری برای اندازه گیری هموگلوبین گلایکه استفاده می کنند.
چه زمان هایی باید تست قند خون انجام شود
مطالعه در صبح ناشتا:
این امر اطلاعاتی را در مورد سطوح گلوکز خون قبل از خوردن یا نوشیدن هر چیزی فراهم می کند. خواندن قند خون قبل از خوردن, تعداد خط پایه را فراهم می کند که این عدد در طول روز سرنخ هایی درباره فرآیندهای گلوکز ارائه می دهد.
تست قند خون قبل از غذا:
گلوکز خون قبل از غذا کم می شود, بنابراین قند خون بالا در این زمان مشکلات مدیریت قند خون را نشان می دهد.
تست قند خون بعد از غذا:
آزمایش پس از غذا ایده خوبی در مورد اینکه بدن چگونه به غذا واکنش می دهد و اگر شکر به طور موثر به سلول ها برسد, ایده خوبی می دهد. قند خون بعد از غذا می تواند به تشخیص دیابت بارداری که در دوران بارداری اتفاق می افتد کمک کند. اغلب پزشکان در حدود 12 ساعت بعد از غذا آزمایش می کنند ؛ پزشک برنامه پایش گلوکز برای فرد را شخصی خواهد کرد.
تست قند خون برای افراد مبتلا به دیابت نوع (یک)
پزشک ممکن است در صورتی که دیابت نوع 1 داشته باشید، چهار تا 10 بار در روز تست را توصیه کند. شما ممکن است قبل و بعد از غذا و میان وعده، قبل و بعد از ورزش، قبل خواب، و گاهی اوقات در طول شب تست کنید. همچنین ممکن است نیاز باشد که میزان قند خون خود را بیشتر چک کنید، اگر بیمار هستید، روتین روزانه خود را تغییر دهید و یا یک داروی جدید را شروع کنید.
تست قند خون برای افراد مبتلا به دیابت نوع (دو)
اگر شما انسولین را برای مدیریت دیابت نوع 2 مصرف کنید، ممکن است پزشک چند بار در روز، بسته به نوع و مقدار که از آن استفاده می کنید، تست قند خون را توصیه کند.
اگر چند تزریق روزانه دارید تست ها معمولاً قبل از غذا توصیه می شود و در هنگام خواب. شما ممکن است تنها دو بار در روز قبل از صبحانه و شام، اگر تنها از انسولین بلند مدت استفاده کنید، تست دهید.
اگر دیابت نوع 2 را با داروهای غیر انسولینی و یا رژیم غذایی خود مدیریت کنید و به تنهایی ورزش کنید، ممکن است نیازی نباشد که روزانه قند خون خود را تست کنید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه شود
افرادی که از دستگاه خون خانگی استفاده می کنند، به ویژه در بیش از یک مورد نیاز به دیدن پزشک خود دارند. افرادی با دیابت که به درستی قند خون را مدیریت نمی کنند و یا تجربه ناگهانی قند خون را تجربه می کنند، نیز باید با پزشک مشورت کنند.
پزشک می تواند تغییراتی در سبک زندگی، دارو یا هر دوی آن ها را توصیه کند. یک فرد می تواند با مدیریت مصرف کربوهیدرات و ورزش کردن به طور مرتب، دیابت را کنترل کند.
افرادی که مبتلا به پیش دیابت یا دیابت لب مرز هستند، در معرض خطر ابتلا به دیابت قرار دارند و همچنین اگر به سرعت عمل نکنند تا قند خون خود را مدیریت کنند.
آن ها باید با پزشکان خود صحبت کرده و به طور منظم گلوکز خون را تحت نظر داشته باشند.
انواع دستگاه قند خون
دستگاه قند خون خانگی نواری: در هر خانه ای که فردی مبتلا به دیابت است می بایست دستگاه قند خون خانگی برای کنترل میزان گلوکز موجود در خون وجود داشته باشد.
دستگاه قند خون مچی: دستگاه قند خون مچی با بسته شدن به مچ دست مانند ساعت و بدون سوزش و بدون خونگیری میزان قند خون را اندازه می گیرد و در صورت کاهش یا افزایش قند خون هشدار می دهد تا فرد را متوجه کند.
دستگاه قند خون بدون نوار: برای کودکانی که به بیماری دیابت مبتلا هستند و تحمل درد ناشی از خونگیری را ندارند، دستگاه تست قند بدون نوار بهترین روش برای حفظ سلامتی کودکانمان است. گلوکومتر بدون نوار از طریق سنسور، قند خون شما را حتی تا هشت ساعت قبل نیز نشان می دهد. از مزایای دیگر دستگاه های تست قند بدون نوار این است که ضد آب اند و حتی در استخر و حمام هم کاربری دارند.
نکاتی که باید هنگام خرید دستگاه قند خون به آن توجه کنید
دقت اندازه گیری:
یکی از مهمترین ویژگی‌ها در خرید دستگاه تست قندخون که باید به آن توجه کرد، دقت اندازه‌گیری آن در نتایج اعلامی است. نتیجه اندازه گیری بسیار حیاتی و تعیین کننده است و بایستی صحیح و دقیق باشد و کمترین میزان خطا را به همراه داشته باشد. چرا که پزشک شما با مشاهده این نتایج در روند درمانی شما قرار میگیرد.
سیستم کنترل حجم خون :
دستگاههایی که مجهز به سیستم کنترل حجم خون (BVC) می باشند از بهترین دستگاههای موجود در بازار می باشند . در این دستگاهها اگر خون ناکافی به دستگاه بدهید دستگاه عدد کمتر و اشتباه به شما نشان نمی دهد بلکه به شما error نشان می دهد . ولی دستگاههایی که این سیستم را ندارند در صورت دادن خون ناکافی به دستگاه ، به شما عدد پایین نشان می دهد.
نوار آزمایش:
در هر جعبه دستگاههای گلوکومتر که از بازار خریداری می‌کنید چندین نوار اندازه‌گیری قند خون وجود دارد که شما قطره خونتان را به روی آن می‌چکانید و درون دستگاه می‌گذارید. سطح این نوارها به مواد شیمیایی آغشته شده است که با قند خون شما واکنش نشان میدهند. در برخی دستگاهها لازم است قبل از اینکه نوار اندازه‌گیری قند خون را درون دستگاه بگذارید یک کد را وارد کنید. این کد روی بسته حاوی نوارها درج شده است. پس از وارد کردن کد، دستگاه تنظیم شده و میزان قند خون را نشان میدهد. کد دستگاه برای کالیبراسیون به کار می‌رود و نشان‌دهنده دقت بیشتر دستگاه است. آنچه که در این رابطه اهمیت دارد آن است که اولا از نوارهای دارای تاییدیه وزارت بهداشت (هولوگرام) استفاده کنید و ثانیا به نگام تهیه نوارهای تست قند خون از اعتبار تاریخ مصرف آنها اطمینان پیدا نمایید. البته برخی دستگاهها قابلیت تشخیص نوارهای تاریخ مصرف گذشته را دارند ولی به هرحال توجه به تاریخ مصرف نوارها ضروری است.
اندازه ی دستگاه:
دستگاههای تست قندخون به شکلی طراحی شده اند که حمل آن به راحتی انجام میگیرد و فضای زیادی را اشغال نمیکنند. با این حال دستگاه هایی هم هستند که نسبت به دستگاههای دیگر جمع و جورتر میباشند.
نکاتی که قبل گرفتن قند خون باید به آنها توجه کرد
– حتما باید تاریخ مصرف نوار را نگاه کنیم
– نباید انگشت را برای جمع شدن خون فشار داد، زیرا این کار قند خون را تغییر می دهد. به جای آن باید انگشتان را یکی دو دقیقه آویزان نگه داشت تا خون به آرامی در آنها جمع شود.
– برای اندازه گیری قند خون اول باید دست ها را شست و خشک کرد، زیرا چربی پوست دست می تواند روی میزان قند خون اثر بگذارد. ولی لازم نیست پوست را با الکل ضدعفونی کنید
– از وسط انگشت خون نگیرید، بلکه سوزن را باید به کناره ها وارد کرد.
– بیمار باید در ساعات و حالات مختلف قند خون را کنترل کند.
به عنوان مثال صبح ناشتا، قبل از ناهار، قبل از شام و دو ساعت بعد از هر یک از وعده های غذایی و نیز قبل از خوابیدن و در ساعت سه بامداد می تواند قند را کنترل کند و به صورت چرخشی زمان چک قند در روزهای مختلف را تغییر دهد.
– با خوردن غذاهای نشاسته ای، قند خون بالاتر می رود، در حالی که غذاهای پروتئینی کمتر قند را بالا می برند.خوردن غذاهای فیبردار نیز به دلیل کند کردن جریان حرکت غذا در روده ها، باعث کم شدن قند خون می شوند.
– هر گونه فعالیت ورزشی قند خون را پایین می آورد. همین طور استرس، هیجان، ناراحتی و ترس باعث افزایش قند خون می شود.
آموزش اندازه گیری قند خون
شما ممکن است از گلوکومترهایی ساخت شرکت های متفاوت استفاده کنید، اما اساس استفاده از تمامی آنها تقریباً مشابه می باشد در موقع استفاده به نکات زیر دقت کنید:
قبل از استفاده از گلوکومتر جدیدتان، دستورالعملهای استفاده از آن را که در بروشورهاي کارخانه درج شده، بخوانید
یا از راهنمای نمایندگی فروش بخواهید آن را برایتان توضیح دهد.
باتری دستگاه را بررسی کنید. در زمان شروع براي اولین بار بر روي باتري ممکن است چسب باشد که آن را جدا
کنید.
دو دکمه بر روی دستگاه قرار دارد که توسط آن می توانید روز، ماه و ساعت را تنظیم کنید.
به کدی که روی جعبه نوار اندازه گیری نوشته شده دقت کنید و دستگاه را با آن کد تنظیم کنید.
شما می توانید در هنگام خرید از فروشنده بخواهید تا موارد بالا را براي شما انجام دهد.
دستگاه را روشن و امتحان کنید
قلم لانست را یک بار تا آخر بکشید تا بتواند درون انگشت شلیک شود.
نوار اندازه گیری را درون دستگاه قرار دهید
قلم لانست را کنار انگشت خود بزنید، زیرا درد آن کمتر از نوك انگشتان است.
توجه داشته باشید که هر بار از یکی از انگشتان خود براي این منظور استفاده کنید.
قطره خون را روي نوار قرار دهید که درون خود دستگاه مکیده می شود.
پس از چند ثانیه قندخون شما بر روی دستگاه مشخص می شود.
اگر دستگاه علامت High یا Low را نشان داد به این معنی است که میزان قند خون شما خیلی بالاتر و یا پائین تر از مقدار تعریف شده برای دستگاه است که با توجه به دفترچه راهنمای دستگاه می توانید این میزان تعریف شده را مشخص کنید.
سپس نوار تست را دور بیندازید و سوزن درون قلم لانست را تعویض نمائید.
مقدار قند را در جدول اندازه گیری قندخون با ذکر ساعت و تاریخ یادداشت نمائید.
وینکل...
